Havza Haber Ajansı’nın bildirdiğine göre, hayattan yorgunluk ve bıkkınlık, birçok insanın karşılaştığı bir deneyimdir. Bu duygular, yaşamın acı olaylarından içsel sorunlara ve anlam eksikliğine kadar çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.

Hayattan bıkkınlık ve yorgunluğun nedenleri arasında en önemli olanlar şunlardır:

              1.          Hayatın Zorlukları: Zorluklar ve olumsuz olaylar, bıkkınlığın ana sebeplerinden biri olabilir. Bazı insanlar, hayatlarının sürekli başarısızlıklarla dolu olduğunu düşündükleri için umutsuzluğa kapılır. Gittikleri her yerde talihsizliklerle karşılaştıklarını hissederler. Özellikle güçlü bir iradeye ve dirençli bir karaktere sahip olmayanlar için bu tür olaylar, hayatı dayanılmaz hale getirebilir ve kişinin kendini kontrol etmesini zorlaştırabilir.

              2.          Suçluluk Duygusu: Bazen insan, işlediği günahlar veya yaptığı hatalar nedeniyle vicdan azabı çeker. Allah’ı hoşnut edemediğini düşünmek ya da başkalarına karşı büyük bir hata işlediğini bilmek, içsel bir sıkıntıya ve bıkkınlık hissine yol açabilir.

              3.          İçsel Acılar: Kimi zaman bıkkınlık duygusu, kişinin iç dünyasında yaşadığı derin acılardan kaynaklanır. Ancak bu acıları dile getirmek, utanç verici ya da cezalandırılma korkusu doğurabileceği için kişi bunları içinde saklamak zorunda kalır. Zihnini saran olumsuz düşünceler, onu adeta zincire vurur ve içsel huzurunu bozar.

              4.          Yetersizlik ve Başarısızlık Korkusu: Özellikle gençler, enerjileri ve tutkuları gereği kendilerini kanıtlamak, zorlukların üstesinden gelmek isterler. Ancak, başarısızlık korkusu veya yeteneklerinin yetersiz olması, onların cesaretlerini kırar. Bir yarışmaya katılmak ister ama kazanamayacağını düşünür, bir projeyi tamamlamak ister ama mevcut şartları buna elverişli değildir. Bu tür durumlar, kişinin kendisini çaresiz ve tükenmiş hissetmesine neden olabilir.

              5.          Umutsuzluk ve Mahrumiyet: Kendilerini çıkmazda hisseden, ilerleme şansını göremeyen insanlar genellikle bunalıma girerler. Çözümü imkânsız görünen sorunlarla boğuşmak, onların ruhunu yıpratır. Üstelik bu zorlukların yanı sıra bir de önemli bir fırsattan mahrum kalırlarsa, içlerindeki bıkkınlık ve umutsuzluk daha da derinleşir.

              6.          Gerçekçi Olmayan Hayaller: Gençler ve ergenler, dünyayı hayallerinde farklı bir şekilde tasavvur ederler. Ancak gerçek hayatın bu beklentilere uymadığını gördüklerinde hayal kırıklığı yaşarlar. Ayrıca, ölüm ve fanilik kavramı zihinlerini meşgul edebilir ve “Bunca çaba neye yarar?” düşüncesine kapılmalarına neden olabilir.

              7.          Duygusal Eksiklik: Anne, baba, öğretmen ya da yakınlarından sevgi bekleyen bir genç, yeterince ilgi görmediğinde büyük bir hayal kırıklığı yaşar. Çevresindeki insanların sert ve sevgisiz olduğunu hissetmesi, onun için büyük bir üzüntü kaynağı olur ve hayatı anlamsız görmesine neden olabilir.

              8.          Aşırı Beklentiler: Kimi zaman bıkkınlığın sebebi, kişinin yüksek beklentiler içinde olmasıdır. Dünyayı kendi istediği gibi şekillendirmek, insanların ona kayıtsız şartsız itaat etmesini beklemek, büyük bir hayal kırıklığına yol açar. İnsanların ona yeterince değer vermediğini görmek, huzursuzluk ve mutsuzluk hissini artırır.

              9.          Özgüven Eksikliği: Bazı gençler, kendilerini ifade edebilecekleri bir ortam bulamazlar. Hangi yöne gitmek isteseler, önlerinde engeller olduğunu düşünürler. Başkalarının onları küçümsediğine, önemsemediğine inanırlar ve bu his, onların iç dünyasında büyük bir kırgınlık ve bıkkınlık oluşturur.

            10.        Dini Zayıflık: Son olarak dini inancın zayıf olması, Allah’a güvenmemek ve her şeyin O’na döneceğini hissetmemek de bıkkınlık hissinde önemli bir rol oynar. Dini zayıflık, insanın ruhsal gücünü zayıflatır ve hayatta kendini sağlam bir şekilde ayakta tutmasını zorlaştırır.

Hayattan Bıkkınlık ve Yorgunluğun Çözümleri

Gençleri ve bireyleri bu duygusal sıkıntılardan kurtarmak için çeşitli yöntemler uygulanabilir. En etkili çözümler şunlardır:

              1.       İyi İnsanlarla Vakit Geçirmek: Depresif ve bıkkın bir insanı kendi hâline bırakmak doğru değildir; çünkü bu tür duygular bireysel olmaktan çok, sosyal bir problemdir. Onu yalnızlık ve izolasyondan çıkarmak gerekir. Yeni arkadaşlar edinmesini sağlamak, sosyal etkileşimlerini artırmak, ruh hâlini olumlu yönde etkileyebilir.

          2.       Pozitif Düşünce Aşılamak: Kişinin bakış açısını değiştirmesi gerektiğini ona hatırlatmak önemlidir. Dünyaya olan bakışını değiştirmesi, düşünce tarzını yenilemesi gerektiğini fark etmesi, ruhsal iyileşmesine katkı sağlar. Bunun için zaman ayırarak ona yol göstermek ve motive etmek gerekir.

              3.       Başarıya Ulaşabileceği Ortamlar Oluşturmak: Bireyin kendini başarılı hissedebileceği fırsatlar yaratmak büyük bir etkendir. Onun yeteneklerini sergileyebileceği alanlar açmak, küçük de olsa başarılar elde etmesini sağlamak, kendine olan güvenini artıracaktır. Örneğin, katılabileceği basit yarışmalar ya da projeler belirleyerek ona başarının tadını hissettirmek mümkündür. Elde ettiği her başarı, takdir ve teşvik ile desteklenmelidir.

              4.       Sevgi ve İlgi Göstermek: Bir insanın içini açabilmesi, sıkıntılarını paylaşabilmesi için sevgi ve güven ortamına ihtiyacı vardır. Ona içten bir ilgi göstererek, dertlerini anlatabileceği bir alan sunmak çok önemlidir. Kendisini sevildiğini ve değer gördüğünü hissetmesi, ruh hâlini olumlu yönde etkiler.

              5.          Çevre Değişikliği: Bazen insanın bulunduğu ortam, ruhsal durumunu olumsuz etkileyebilir. Özellikle ağır depresif hissettiği durumlarda, yaşam veya çalışma ortamının değiştirilmesi büyük bir fark yaratabilir. Farklı bir yere gitmek, yeni bir çevreye girmek, hayata olan ilgisini yeniden artırabilir.

              6.          Hayata Çeşitlilik Katmak: Tekdüze bir hayat, zamanla insanı yorar ve bıkkınlık hissi yaratır. Günlük rutinlerin içine farklılık katmak, yeni deneyimler yaşamak, kişinin içsel enerjisini artırır. Özellikle zeki olan fakat hareketsiz bir yaşam süren insanlar için, monotonluktan kurtulmak büyük bir rahatlama sağlayabilir.

              7.          Eğlence ve Dışarı Çıkmak: Aile bireyleri, öğretmenler veya arkadaşlar, bireyi eğlenceye ve doğaya yönlendirmelidir. Birlikte gezilere çıkmak, piknik yapmak, oyunlar oynamak, kişinin içindeki olumsuz duyguları dağıtır. Sosyal ortamda vakit geçirmek, kahkaha atmak ve hareket etmek, ruh hâlini iyileştirir.

              8.          Bir İş veya Meşguliyet Bulmak: Faydalı bir uğraş, insanın zihnini olumsuz düşüncelerden uzaklaştırır. Küçük bir marangozluk işi, el işi, örgü, bahçecilik veya herhangi bir üretken faaliyet, kişinin kendini işe yarar hissetmesini sağlar. Bu sayede hem mutsuzluk duygusu azalır hem de toplumla daha fazla etkileşim kurarak hayata bağlanır.

             9.         Manevi Gücü Artırmak: Dini eğitim ve manevi değerlerin aktarılması, insanın hayata bakış açısını olumlu yönde etkileyebilir. Allah ile olan bağlantıyı güçlendirmek, insanın iç huzurunu artıran bir sığınak gibidir. İnanç ve ibadet, bireyin ruhsal olarak daha güçlü olmasını sağlayarak çaresizlik ve dar görüşlülük hissini ortadan kaldırabilir.

              10.     Olumlu Düşünceleri Benimsemek: Kişinin kendisiyle baş başa kalıp düşünmesi, hayatı sorgulaması ve olaylara bilinçli bir şekilde yaklaşması önemlidir. Eğer gençler, kendi iç dünyalarına dönüp düşünme fırsatı bulurlarsa, birçok gerçeği fark edebilirler. Bu süreçte, kendilerine olumlu telkinlerde bulunarak ruh hallerini güçlendirebilir ve sorunlarını anlamlandırarak çözüm yolları üretebilirler.

Kaynak: Aile ve Gençlik Sorunları, s. 154